Trądzik Młodzieńczy – Zapobieganie

Jeżeli jesteś nastolatkiem, jesteś w grupie osób narażonych na wystąpienie trądziku.  Dotyka on niemal 80% nastolatków, jak i wielu dorosłych.

Trądzik jest tak powszechną dolegliwością, że traktowany jest jako normalny etap dojrzewania. Ale nie zmienia to faktu, że czujemy się okropnie widząc w lustrze wielkiego czerwonego pryszcza na twarzy. Czym właściwie jest trądzik i jak można mu zaradzić?

Czym jest trądzik młodzieńczy i co go powoduje?

Trądzik to stan skóry, w którym obserwuje się różne formy wyprysków. Są to między innymi wągry, białe zaskórniki, pryszcze i krosty. Trądzik dotyka młodych ludzi w wyniku wahań hormonalnych, typowych dla okresu dojrzewania. Jeżeli Twoi rodzice cierpieli w młodym wieku z powodu trądziku, jest bardzo prawdopodobne, że również Tobie ten problem nie będzie obcy. Ale dobra wiadomość jest taka, że u większości osób trądzik całkowicie mija wraz z zakończeniem okresu dojrzewania.

Rodzajem trądziku, który dotyka wielu nastolatków, jest trądzik pospolity, czyli acne vulgaris (znaczenie słowa vulgaris nie jest aż tak straszne, jak to się może wydawać – oznacza po prostu „pospolity”). Zwykle występuje na twarzy, szyi, barkach, górnej części pleców, a także na klatce piersiowej.
Mieszki włosowe i pory skórne zawierają gruczoły łojowe (zwane gruczołami tłuszczowymi). Produkują one sebum, które jest tłustą substancją nawilżającą włosy i skórę. Gruczoły zwykle wydzielają właściwą ilość sebum, jednak w okresie dojrzewania, gdy organizm się zmienia i rozwija, hormony powodują zwiększoną produkcję sebum i nadaktywność gruczołów łojowych. Nadmiar łoju i martwych komórek zalegających na skórze zatyka pory, zamykając w środku bakterie (zwłaszcza  typu Propionibacterium acnes), które namnażają się, powodując wypryski i zaczerwienienia.

Białe zaskórniki czy wągry?

Jeżeli pory zatykają się i tworzą zamknięte wybrzuszenia, jest to tak zwany biały zaskórnik. Jeżeli zatkane pory pozostają otwarte, a ich powierzchnia jest ciemna, to są to wągry. Czasami dochodzi do przerwania ścianek porów, co powoduje przedostanie się sebum, bakterii i martwych komórek w głąb skóry, prowadząc w rezultacie do małych, czerwonych krostek zwanych pryszczami (czasami pryszcze wypełniają się ropą, co jest naturalną reakcją organizmu na infekcję bakteryjną). Zatkane pory, które otwierają się głęboko pod skórą, mogą powodować guzki, które są zakażonymi krostkami lub bolesnymi torbielami większymi niż zwykłe pryszcze.

Mity na temat trądziku

Istnieje kilka popularnych mitów na temat przyczyn trądziku, jak na przykład ten o jedzeniu czekolady w nadmiarze. Niektórzy ludzie faktycznie zauważają zaostrzenie się trądziku po zjedzeniu zbyt dużej ilości pewnego rodzaju pożywienia. Jeżeli należysz do tej grupy, warto odstawić dany rodzaj jedzenia aby sprawdzić rezultaty. Stres również nie powoduje trądziku, chociaż czasami może pogarszać stan skóry już zaatakowanej przez trądzik, ponieważ stres zwiększa produkcję sebum.

Inne mity dotyczą tego, co robić, aby załagodzić przebieg trądziku. Skórze z problemami nie pomaga ekspozycja na słońce. Mimo że pewna dawka słońca może chwilowo poprawić stan skóry, na pewno nie pomoże to pozbyć się trądziku na zawsze. Niektórzy ludzie zauważają nawet zwiększoną aktywność gruczołów łojowych i zaostrzenie się trądziku.

Jak mogę zapobiegać trądzikowi?

Aby przeciwdziałać odkładaniu się sebum przyczyniającego się do rozwoju trądziku, oczyszczaj cerę raz lub dwa razy dziennie ciepłą wodą i produktem przeznaczonym do skóry trądzikowej. Nie trzyj mocno skóry szczoteczkami do twarzy – trądziku nie da się zetrzeć, a szorowanie może pogorszyć stan skóry, gdyż drażni skórę i pory. Staraj się myć twarz na tyle delikatnie, na ile to możliwe. Jeżeli stosujesz makijaż lub kremy do opalania, upewnij się że są beztłuszczowe, niekomedogenne lub niepowodujące trądziku. Oznacza to, że nie zatykają porów i nie przyczyniają się do rozwoju trądziku. Podczas oczyszczania twarzy pamiętaj, aby zawsze starannie zmyć cały makijaż, tak aby resztki kosmetyków nie zatykały porów.

Jeśli stosujesz lakiery lub żele do włosów, staraj się, aby nie miały kontaktu ze skórą twarzy, ponieważ produkty te mogą zatykać pory. Jeżeli masz długie włosy dotykając twarz, myj je na tyle często, aby nie doprowadzać do przetłuszczenia. Jeżeli pracujesz po szkole w miejscu, gdzie masz kontakt z tłuszczem – jak na przykład w barze szybkiej obsługi lub na stacji benzynowej – dbaj o każdorazowe mycie twarzy po powrocie do domu. Warto też pamiętać o myciu twarzy po każdym treningu.

Wiele ogólnodostępnych balsamów i kremów zawierających kwas salicylowy lub nadtlenek benzoilu pomaga zapobiegać trądzikowi i jednocześnie go leczyć. Możesz wypróbować kilka z nich, aby sprawdzić, czy Ci pomogą. Pamiętaj, aby dokładnie przestrzegać zaleceń z etykiety – nie stosuj danego produktu w większej ilości, niż powinieneś (skóra może za bardzo się przesuszyć i wyglądać gorzej), a także najpierw przetestuj produkt, aby sprawdzić, czy skóra nie reaguje alergicznie.

A co, jeśli mimo wszystko mam trądzik?

Czasem mimo prawidłowego oczyszczania, nawilżania i stosowania beztłuszczowego makijażu, niektórzy i tak cierpią z powodu trądziku – jest to całkowicie normalne. Zdarza się, że dziewczęta które zazwyczaj kontrolują przebieg trądziku, zauważają jego zaostrzenie się na kilka dni przed okresem. Nazywa się to trądzikiem przedmenstruacyjnym i u 7 na 10 kobiet ma on podłoże w zmianach hormonalnych.

U większości nastolatków połączenie kosmetyków przeciwtrądzikowych razem z regularnymi wizytami w salonie kosmetycznym potrafi zdziałać cuda. W cięższych przypadkach dermatolog może przepisać specjalistyczne leki – w zależności od typu trądziku, może to oznaczać stosowanie kremów na receptę lub zastosowanie ostrzejszych metod do walki z problemami skórnymi. Jeżeli spoglądając w lustro zauważysz pryszcz na twarzy, nie dotykaj go, nie wyciskaj ani go nie drap. Może to być oczywiście dość trudne, ponieważ chęć pozbycia się szpecącego pryszcza jest niezwykle kusząca. Ale jeśli podrażnisz wyprysk, możesz spowodować jeszcze ostrzejszy stan zapalny wywołany pęknięciem i otwarciem pryszcza. Co więcej, tłuste zanieczyszczenia z palców mogą jeszcze bardziej pogorszyć sprawę. Wyciśnięte pryszcze mogą pozostawić po sobie trwałe blizny na twarzy.